της Αναστασίας Βασιλικής Γκολέμη
Επενδύσεις
Τους πρώτους εννέα μήνες του 2021, οι επενδύσεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 16,3% σε ετήσια βάση. Το ποσοστό αυτό προκύπτει από το εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της Alpha Bank. Εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν περαιτέρω τη δυναμική τους την επόμενη τριετία, υποστηριζόμενες, σε μεγάλο βαθμό, από τη χρηματοδότηση που αναμένεται να λάβει η χώρα μας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, οι οποίες αποσκοπούν στην εμπέδωση ενός φιλικού, προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις, περιβάλλοντος.
Σίγουρα, η άνοδος των επενδύσεων σε μηχανολογικό και τεχνολογικό εξοπλισμό τους πρώτους εννέα μήνες του 2021,, συνεισφέροντας το 41% περίπου της συνολικής αύξησης των επενδύσεων, έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η καθίζησή τους την περασμένη δεκαετία, αποδυνάμωσε τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά το φυσικό κεφάλαιο της, οδηγώντας σε υποχώρηση της παραγωγικότητας.
Αναβάθμιση
Η ψηφιοποίηση και η τεχνολογική αναβάθμιση που πραγματοποιείται την τελευταία διετία, αναμένεται να προσδώσουν σημαντικά οφέλη σε όρους παραγωγικότητας, με αποτέλεσμα να ενισχυθεί και η αναπτυξιακή δυναμική της Ελληνικής οικονομίας.
Στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να συμβάλει η αναμενόμενη εισροή άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) τα επόμενα έτη. Το ξέσπασμα της πανδημίας, το 2020, ανέκοψε την ανοδική πορεία των άμεσων ξένων επενδύσεων από το 2016 και μετά, με τις ΑΞΕ να μειώνονται κατά 37,3% το 2020, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας.
Όπως αναφέρει και σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Annual Report on SMEs 2020/2021, Ιούλιος 2021), η Ελλάδα έχει δείξει ότι πλέον προσελκύει ΑΞΕ που θα μπορούσαν να μετασχηματίσουν το παραγωγικό μοντέλο της, όπως ερευνητικά κέντρα και επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη από μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις (π.χ. Microsoft στην Αθήνα, Cisco στη Θεσσαλονίκη και TeamViewer στα Ιωάννινα).
Ο μετασχηματισμός της Ελληνικής οικονομίας σε έναν ελκυστικό προορισμό για ΑΞΕ αναμένεται να υποστηριχθεί από την υψηλή κατάρτιση του εργατικού δυναμικού και τη στροφή σε τεχνολογικά καινοτόμες επενδύσεις.
Χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και καινοτομία
Βασικό ρόλο στην Ελληνική Οικονομία παίζουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 83% της συνολικής απασχόλησης και το 56,7% της συνολικής προστιθέμενης αξίας το 2020, ποσοστά τα οποία είναι σημαντικά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποτυπώνεται και στο Γράφημα 1 (65,2% και 53% αντίστοιχα).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2019, το ποσοστό των ελληνικών ΜμΕ που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές πωλήσεις ανέρχεται σε 10,8%, το οποίο είναι το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της ΕΕ-27, μαζί με το αντίστοιχο της Βουλγαρίας. Ως εκ τούτου, μόλις το 4% των πωλήσεων των ΜμΕ στην Ελλάδα είναι ηλεκτρονικές, έναντι 10,9% στην ΕΕ-27. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά ηλεκτρονικών πωλήσεων επί του συνόλου είναι η Ιρλανδία (29%), η Τσεχία (20,9%), η Σουηδία (17,7%) και η Δανία (17,6%). Επιπρόσθετα, μία στις πέντε ΜμΕ χρησιμοποιεί κάποιο λογισμικό (π.χ. σχετικό με την εξυπηρέτηση πελατείας) με το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ-27 να ανέρχεται σε 32,4%.
Στην περίπτωση που τα ποσοστά των ΜμΕ στην Ελλάδα που χρησιμοποιούν υψηλές τεχνολογίες (π.χ. cloud computing, 3D printing, analysing big data) είναι σε γενικές γραμμές χαμηλότερα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η χρήση των κοινωνικών δικτύων σε ό,τι αφορά στην προώθηση των προϊόντων τους, την επικοινωνία με τους πελάτες, την ανάπτυξη συνεργασιών, ακόμα και τη διενέργεια προσλήψεων είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη, με τα αντίστοιχα ποσοστά να υπερβαίνουν σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τα τελευταία χρόνια, έχει σημειωθεί άνοδος της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας στην Ελλάδα. Σύμφωνα με έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (“Βασικοί δείκτες για την καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις 2016-2018”), την τριετία 2016-2018, οι καινοτόμες επιχειρήσεις στην Ελλάδα ανήλθαν σε ποσοστό 60,3% του συνόλου των επιχειρήσεων, αυξημένες κατά 2,6 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την περίοδο 2014-2016. Οι εν λόγω επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται, πρωτίστως, στη βιομηχανία και ειδικότερα στη μεταποίηση (62,9% των επιχειρήσεων), αλλά και στις υπηρεσίες (58,9%), με τα υψηλότερα ποσοστά καινοτόμων επιχειρήσεων του τριτογενούς τομέα να καταγράφονται στους κλάδους της ενημέρωσης και επικοινωνίας (67,1%) και των επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών δραστηριοτήτων (66,1%). Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το ποσοστό των καινοτόμων επιχειρήσεων συναρτάται με το μέγεθος της επιχείρησης, καθώς για τις μικρές επιχειρήσεις ανήλθε σε 58%, για τις μεσαίες σε 70,4% και για τις μεγάλες σε 87,3%.
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Global Entrepreneurship Monitor, το 2020, το 8,6% των ερωτηθέντων ηλικίας 18-64 ετών ήταν νέοι επιχειρηματίες, ή ιδιοκτήτες-διαχειριστές νεοσύστατων επιχειρήσεων, ενώ η ίδια αναλογία το 2010 ήταν μόλις 5,5%. Ο τελευταίος δείκτης αντανακλά την άνοδο της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων (early stage entrepreneurial activity) στη χώρα μας. Επιπλέον, όπως αναφέρει πρόσφατη μελέτη της “διαΝΕΟσις” για τις νεοφυείς (startup) επιχειρήσεις στην Ελλάδα, η πλειονότητά τους (93%) δημιουργήθηκε την περίοδο 2013-2020, με το 20% αυτών να έχουν ιδρυθεί το 2018. Οι κλάδοι στους οποίους δραστηριοποιούνται οι περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις είναι ο τουρισμός, η πληροφορική και οι επικοινωνίες (ΤΠΕ), ο αγροδιατροφικός τομέας και οι επιστήμες ζωής και υγείας. Το 69% των startups στην Ελλάδα είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις και το 27% μικρές (στοιχεία Ε.Ε., Δεκέμβριος 2020).
Ταμείο Ανάκαμψης
Η ψηφιακή μετάβαση αποτελεί προτεραιότητα της Ε.Ε., καθώς είναι, μαζί με την πράσινη μετάβαση, οι δύο βασικοί στόχοι του Ταμείου Ανάκαμψης. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0” περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό δράσεων, επενδύσεων αλλά και μεταρρυθμίσεων προς την κατεύθυνση αυτή που αφορούν τόσο τον δημόσιο τομέα, όσο και τις ΜμΕ. Συγκεκριμένα, ο δεύτερος πυλώνας του ελληνικού Σχεδίου αφορά στην ψηφιακή μετάβαση (συνδεσιμότητα, ψηφιακός μετασχηματισμός κράτους και επιχειρήσεων), έχει συνολικό προϋπολογισμό Ευρώ 2,1 δισ. και περιλαμβάνει, ειδικά για τις ΜμΕ, επενδύσεις ύψους Ευρώ 375 εκατ. που θα δοθούν με τη μορφή επιδοτήσεων, για την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου, digital marketplace, Κυβερνοασφάλειας κ.λπ., με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας, της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητάς τους. Ιδιαίτερη έμφαση, όπως αναφέρει το Σχέδιο “Ελλάδα 2.0”, θα δοθεί στην κάλυψη των μικρότερων επιχειρήσεων.
Πηγή: todaypress.gr